donker licht

Muzikaal buiten de lijnen kleuren

Een nieuwe blog over workshops, coaching van muzikanten en angst voor de click-track: een koptelefoon op en op een trein stappen die niet meer stopt.

De vakantie is voor de meeste verenigingen weer voorbij. Nieuwe plannen worden gemaakt voor komend seizoen, muziek uitgezocht en besteld. Voor veel orkesten en bigbands is de maand september nog een drukke maand dus de eerste repetitie is vaak de puntjes op de i zetten. Een paar weken vakantie waarin muzikanten niet met elkaar hebben samengespeeld. Maar waar kan je nog meer aan werken?

Niets is zo mooi als muzikaal buiten de lijnen kleuren​


Als dirigent word ik vaak gebeld met de vraag “geef jij ook workshops?”. Ja die geef ik. Naast dirigent en arrangeur geef ik namelijk workshops en coach ik orkesten en bands.
Mijn vraag terug: “Wat is je doel van een workshop, waar wil je met je orkest naar toe?” Naast het samen repeteren is je doel ook optreden voor je publiek. Wil je entertainen, wil je ontroeren, maak je je muziek voor een publiek of voor jezelf? Wil je veel optreden en wil je dansende massa’s voor je neus?
Muzikaal coachen is best lastig: wie bepaalt nu wat goed of fout is? Jullie maken als muziekgroep de keuze om een bepaalde stijl te hebben. Mijn taak als coach is om te luisteren, te kijken en terug te geven wat ik hoor en zie. Natuurlijk geef ik commentaar als een akkoord niet lekker klinkt of het tempo inzakt. Maar het kan een bewuste keuze zijn om iets te spelen zoals je het dan doet. Ooit last ik de tekst “Niets is zo mooi als muzikanten die vol overtuiging eigenwijs buiten de lijnen kleuren “. En daar ben ik het helemaal mee eens. Aan mij de taak om te beoordelen of het allemaal wel past.

Let’s Get Better: een muzikaal doel

Afgelopen najaar ben ik met een bigband op Texel geweest. Hun doel was ‘Let’s Get Better’. En wat is mooier dan samen een heel weekend muziek maken en afsluiten met een gaaf optreden. Mijn rol was om als coach en repetitor te gaan werken met trombones en trompetten en om feedback te geven op de algemene repetities. Wat hoor ik als ik op afstand meeluister en kijk? Hoor en zie ik hetzelfde als de bandleider? En wat als ik zelf meespeel? Al vaak heb ik gemerkt dat ik als muzikant binnen een orkest muziek heel anders voel of ervaar dan wanneer ik er als dirigent voor sta. Daarom wil ik ook minimaal één keer per maand tussen muzikanten zitten en zelf meespelen.

Angst voor de click-track

Tijdens de sectie repetities ga ik dieper in op samenspel, balans en uitvoering. Een onderdeel hiervan is meespelen met een clik-track. Voor veel muzikanten een angst: een koptelefoon op en op een trein stappen die niet meer stopt. Maar als je dit een paar keer geoefend hebt, is het zo fijn spelen. Je moet streng zijn voor jezelf.
Met een click-track hoor je het geluidsfragment of alleen een drummer en er is geen ruimte om te twijfelen. Uiteindelijk word je hier veel sterker van en leer je om vooruit te lezen. Een click-track maak ik vooraf zelf met Ableton of ik zoek een opname die je kan naspelen. Luisteren hoe iemand anders het doet en dan gewoon naspelen, een betere leerschool is er niet.
Ook kan ik tijdens de repetitie opnames maken: iedere muzikant krijgt een microfoon. We luisteren samen de opnames terug en dan worden de verschillen duidelijk: timing, lengtes van de noten, balans. Door elkaar bewust te maken van deze verschillen ga je je steeds meer concentreren op samenspel. Niet alleen binnen je eigen sectie, maar ook rondom de andere secties. Een vraag-antwoord spel binnen het orkest of band.

Je muzikale brein

Waar ik ook veel aandacht aan schenk is om los te komen uit de muziek. Muziek lezen staat op de eerste plaats maar ik zie teveel bandjes die alleen maar met zichzelf bezig zijn óf met de bladmuziek. Uiteindelijk gaat het om het entertainen van je publiek, daar speel je voor. Tijdens een workshop laat ik muzikanten leuke oefeningen doen om de concentratie te verplaatsten van de bladmuziek naar de oefeningen. En dan blijkt plotseling hoeveel we eigenlijk onthouden van de muzieknoten.
Als arrangeur kan ik bijna alle partijen uit het hoofd meespelen omdat ik ze tientallen keren gehoord heb. Dat is ook de kracht van herhaling.

Ja ik wil ook buiten de lijnen kleuren!​

Wil je meer weten over een workshop of mij als muzikale coach? Ik kan ook samen één of meerdere arrangementen instuderen uit mijn bladmuziek catalogus.
Alles is mogelijk, ook ik kleur graag buiten de lijnen en het kan me niet gek genoeg zijn!

Cees Coenen

Ik ben Cees, een ondernemer gedreven door creatieve energie. Met mijn kennis, scherpe visie en organisatorische vaardigheden breng ik mensen verder: muzikanten en ondernemers. Digitaal en op het podium. En het liefste combineer ik die twee werelden. Ik ben digitaal creatief. Of creatief digitaal. Ik ben Cees.

Cees Coenen Foto

Andere blogs

Meer blogs...